De ‘krijger-monnik’

“There’s nothing better than getting shot at and missed”, aldus de gepensioneerde generaal en huidig Minister van Defensie van de VS James ‘Mad Dog’ Mattis in een boeiend stuk* van Dexter Filkins** in de New Yorker. Nu lijkt het mij prettiger als er überhaupt niet op je geschoten wordt, some like it hot. Adrenaline enzo. Alleen: de man uit wiens mond de uitspraak is opgetekend gaat voor een belangrijk deel over de beslissing oorlog of geen oorlog. Zeker in de regering Trump die, zoals Filkins schrijft, terwijl belangrijke posten op het Ministerie van Buitenlandse zaken en op ambassades onbezet blijven, meer beslissingsbevoegdheid naar de generaals heeft gedelegeerd. In sommige gevallen kunnen zij zonder toestemming van het Witte Huis een (beperkte, maar toch) aanval autoriseren. En o ja, het defensiebudget gaat met 54 miljard omhoog, is de bedoeling. Minder diplomatie dus, meer wapens. Een onheilspellend scenario. Terug naar Mattis. Op een zijspoor gezet door Obama wegens zijn harde standpunten versus Iran, is hij terug. En hoe. Er is één geluk. De man is niet alleen maar ijzervretende ex-militair in pak. Hij leest ook boeken. Of dit hem scherper maakt? Laten we het hopen. In ieder geval heeft hij historisch besef. “Nations with strong allies thrive, and those without them wither”, zei hij tijdens een ondervraging door een aantal senatoren. Ook over diplomatie heeft hij iets zinnigs gezegd: wil je er als land niet voor betalen, dan heb je uiteindelijk extra dozen munitie nodig. Helemaal niet zo gek gedacht, Mattis. Eigenlijk bevalt hij me wel, deze ‘krijger-monnik’. Zijn baas echter…Nog maar bezien dus hoe lang hij het volhoudt. Wat ik me vooral afvraag is dit: is hij een betere minister door zijn lange militaire ervaring? Ik weet het niet. Dat eerste citaat zit me toch een beetje dwars.

*(http://www.newyorker.com/magazine/2017/05/29/james-mattis-a-warrior-in-washington

** Voormalig NY Times correspondent in Irak en Afghanistan en auteur van onder meer the Forever War over de Amerikaanse oorlogen aldaar (een waardige opvolger van dit uitstekende boek is The Mirror Test: America at War in Iraq and Afghanistan van oud-diplomaat J. Kael Weston. Beiden schetsen aan de hand van hun ervaringen een scherp, levendig, intens en bij tijden absurd portret van America at War. Voor een fundamentelere analyse van de zin en onzin van oorlog, lees War is a Force that Gives Us Meaning van Chris Hedges).